KẾT LUẬN: TẠI SAO VALUE INVESTING LẠI QUÁ KHÓ ?

 

03 cái khó cơ bản : 

1. A reading habit - Thói quen đọc:

Sir Isaac Newton có câu nói nổi tiếng: " Nếu tôi có thể nhìn xa hơn những người khác, đó bởi vì tôi đã đứng trên vai những người khổng lồ - If I have seen farther than others, it is because I was standing on the shoulders of giants ". Cách đứng trên vai những người khổng lồ đơn giản nhất là đọc sách. Newton đã nghiên cứu hết tất cả những ghi chép kiến thức ngành vật lý từ các nhà khoa học đi trước. Những người khổng lồ uyên bác thông thái nhất đã ghi lại tất cả kiến thức trải nghiệm của họ vào sách để truyền lại cho đời sau, và hàng ngàn năm qua, từ những quyển sách đầu tiên của Socrates, Plato, Aristotle, Khổng Tử, Lão Tử, kho tàng tri thức của nhân loại ngày càng phong phú về tất cả các lĩnh vực

Khi được hỏi làm thế nào ông học cách chế tạo được tên lửa vậy, Elon Musk đã trả lời: " Tôi đọc sách - I read books "

Bill Gate đọc 50 cuốn sách một năm, tức 1 cuốn sách mỗi tuần. Ông nói " Cho dù ở văn phòng, ở nhà hay đang đi trên đường, luôn có một chồng sách mà tôi khát khao muốn đọc - Whether I'm at the office, at home or on the road, I always have a stack of books I'm looking forward to reading "

Mark Zuckerberg đọc 1 cuốn sách mỗi 2 tuần. Mark Cuban đọc 3 giờ mỗi ngày

Và người đọc nhiều nhất phải kể đến ... đó là Warren Buffett

Trong một lần phỏng vấn, khi được hỏi bí quyết để thành công trong đầu tư là gì, Buffett chỉ tay sang chồng sách bên cạnh và nói " Đọc 500 trang sách "like this" mỗi ngày. Đó là cách tri thức vận hành. Giống như lãi kép, nó sẽ nhồi lên ngày qua ngày. Tất cả các bạn đều có thể đọc, nhưng tôi bảo đảm là không nhiều người chịu đọc - Read 500 pages like this every day. That's how knowledge works. It builds up, like compound interest. All of you can do it, but I guarantee not many of you will do it "  

Buffett đã hoàn toàn đúng, khi nhìn sang xung quanh, chúng ta nhận ra, dù việc đọc không tốn công sức hay không phải xuất ra đồng vốn nào, việc đọc thậm chí sẽ giúp hái ra tiền, nhưng không có nhiều người thích đọc  

Năm 1963, sau khi mua xong nhà máy dệt may Berkshire Hathaway một thời gian, Buffett có ăn tối với giám đốc nhà máy Jack Stanton và chia sẻ về con đường sự nghiệp của mình, lúc đó Buffett 34 tuổi, Jack đã hỏi Buffett : " Làm thế nào chú em làm được điều đó vậy - How do you do it ? " Buffett nói rằng mỗi năm ông đọc hàng ngàn báo cáo tài chính - Buffett said he read "a couple of thousand " financial statements a year (*)

Trong cuộc phỏng vấn với Forbes, Buffett bảo rằng ông ấy đọc cẩn thận 10 báo cáo thường niên mỗi tuần - He once told Forbes that he carefully read ten annual reports a week (*) - ( (*) : Buffett - The making of an American Capitalist )

Lại một lần phỏng vấn khác tại chương trình truyền hình Money World của kênh truyền hình PBS năm 1993, người dẫn chương trình Adam Smith hỏi Buffett " Ông có lời khuyên nào dành cho một nhà đầu tư trẻ mới vào nghề không ? ". Buffett trả lời rằng " Tôi sẽ bảo cậu ta làm chính những điều mà tôi đã làm cách đây hơn 40 năm, đó là tìm hiểu tất cả các công ty ở Mỹ đã phát hành cổ phiếu ra công chúng, tôi đảm bảo ngân hàng kiến thức đó sẽ đem lại lợi ích to lớn cho cậu ta theo thời gian ". Người dẫn chương trình hỏi lại " Nhưng có đến 27,000 doanh nghiệp đang niêm yết tại Mỹ ". Buffett cười " Oh, nhiều thế à, vậy thì hãy bắt đầu với các doanh nghiệp có vần A ... " 

Đầu tư là cái nghề phải đọc rất nhiều và kiến thức được tích lũy theo thời gian như lãi kép, nhà đầu tư phải đọc nghiên cứu hồ sơ hàng ngàn doanh nghiệp mới tìm được vài doanh nghiệp tuyệt vời A Wonderful Company. Nhờ đọc các hồ sơ báo cáo tài chính của rất nhiều doanh nghiệp trong nhiều ngành nghề, tìm hiểu kỹ lưỡng hoạt động kinh doanh của từng doanh nghiệp, nhà đầu tư mới biết được đâu là nơi mang lại lợi suất tốt nhất cho đồng vốn của mình, nơi đâu là nơi tuyệt đối không bỏ đồng vốn vào 

Cho nên, nếu bạn không có thói quen đọc, lời khuyên chân thành là hãy tránh xa nghề đầu tư. Còn nếu bạn đã có thói quen đọc, xin chúc mừng, hãy cố gắng rèn luyện và bồi đắp, lãi kép tích lũy của việc đọc sau 20 30 năm sẽ cực kỳ ghê gớm   

Xin kết phần này bằng câu nói của Tổng thống Mỹ Harry Truman: " Không phải ai đọc sách cũng trở thành lãnh đạo, nhưng đa số lãnh đạo là người đọc sách - Not all readers are leaders, but all leaders are readers "  

( Link Warren Buffett & Charlie Munger nói về việc đọc READING tại BRK Annual Meeting 2003 - "Chúng tôi đã đọc rất  nhiều - We read a lots. We read everything" ) 

( Link Warren Buffett & Charlie Munger nói về việc ĐỌC READING - Chúng tôi chỉ tìm thông tin "Ngoại bộ" Outside Information từ các báo cáo tài chính Financial Statement, báo cáo thường niên Annual reports, chứ không phải đi tìm thông tin Nội bộ Inside Information ) 

 

2. A learning machine - Cỗ máy học hỏi: 

Năm 1942, nhà kinh tế học Joseph Schumpeter đã xuất bản một công trình nghiên cứu khá nhức não: Chủ nghĩa tư bản, Chủ nghĩa xã hội và Dân chủ, trong đó ông có đưa ra một thuật ngữ quan trọng " Creative Destruction - Sự phá hủy mang tính sáng tạo ". Ông nói " Trái tim của chủ nghĩa tư bản là Creative Destruction - At the heart of capitalism is Creative Destruction", cốt lõi của chủ nghĩa tư bản là sự cạnh tranh liên tục, nó làm biến đổi phá hủy cái cũ, và tạo ra cái mới

Bản chất của chủ nghĩa tư bản Capitalism cũng như mục đích của việc vận hành business là luôn đi tìm lợi nhuận trên vốn chủ sở hữu ROE cao. Những doanh nghiệp ngành hàng đang làm ra tỉ suất sinh lợi trên vốn chủ sở hữu ROE cao, rồi cũng sẽ thu hút nhiều đối thủ tham gia ngành, các doanh nghiệp đó sẽ bị copy và cạnh tranh, ban đầu cạnh tranh ít, sau dần cạnh tranh nhiều lên, cho đến khi tỉ suất sinh lợi trên vốn ROE bị xói mòn đến mức cực thấp và biến mất, thì không còn ai muốn nhảy vào ngành hàng đó nữa vì nó chẳng mang lại lợi nhuận trên vốn ROE xứng đáng để bỏ tiền ra đầu tư. Xã hội sẽ được hưởng lợi vì sự cạnh tranh, cạnh tranh giúp sản xuất ra hàng hóa chất lượng tốt hơn với giá cả rẻ hơn, nhưng cạnh tranh sẽ làm những nhà tư bản chủ sở hữu business gặp khó khăn với đồng vốn của mình, khả năng mất vốn hay sứt mẻ vốn luôn hiện hữu nếu họ không nhận ra business của mình đang mất dần thế mạnh ban đầu. Chỉ trừ phi họ bỏ vốn vào những doanh nghiệp có lợi thế cạnh tranh tốt theo thời gian, họ sẽ tồn tại, nếu không tất cả sẽ bị xóa sổ bởi Creative Destruction    

Buffett từng nói đùa rằng, hàng trăm năm trước, ông cha ta di chuyển bằng ngựa, giờ thì bằng máy bay và ô tô; lúc đó họ liên lạc trao đổi thông tin với nhau bằng thư, giờ đã có điện thoại di động. Vậy bao nhiêu doanh nghiệp kinh doanh thư và ngựa đã phá sản ? Và một trăm năm tiếp theo, các doanh nghiệp kinh doanh ô tô và điện thoại di động mà chúng ta đầu tư vào lúc này sẽ trụ lại trường tồn hay biến mất ?

Chúng ta chỉ có thể trả lời câu hỏi đó bằng cách liên tục học hỏi, không để kiến thức mình đang có trở nên lạc hậu. Học hỏi liên tục để hiểu rõ những ngành kinh doanh cũ đã lạc hậu tàn lụi ra sao, những ngành kinh doanh mới sẽ phát triển đến mức nào, từng ngành nghề trong xã hội và thế giới kinh doanh sẽ thay đổi như thế nào. Và mục đích cuối cùng sau tất cả là dịch chuyển đồng vốn của chúng ta vào những business có lợi thế cạnh tranh bền vững để đảm bảo chúng sinh lợi trên vốn ROE cao theo thời gian  

Trong một bài phát biểu năm 2007 tại USC Law School, Charlie Munger đã nói Berkshire Hathaway sở dĩ phát triển vượt bậc như hôm nay hoàn toàn là nhờ vào cỗ máy học hỏi Warren Buffett. Buffett là một cỗ máy học hỏi không ngừng nghỉ, kể từ lần đầu tiên đầu tư lúc 11 tuổi, ông đã gần như tự học về tất cả các ngành nghề và nghiên cứu tất cả các doanh nghiệp trong nền kinh tế Mỹ. Ông luôn sẵn sàng học hỏi những điều mới trong tất cả các lĩnh vực, đặc biệt trong lĩnh vực kinh doanh đầu tư và con người, cùng với Charlie Munger cũng là một cỗ máy học hỏi, cả hai ông đã nghiên cứu và đầu tư trong hơn 80 năm, sở hữu và vận hành hàng ngàn mô hình kinh doanh khác nhau, hầu như hai ông đã  nghiên cứu hết tất cả các công đang niêm yết ở Mỹ. Đó là lý do tại sao các CEO hàng đầu của Mỹ ( Bill Gates, Jeff Bezos, Jack Welch, ... ) đều phải nghiêng mình kính trọng trước sự hiểu biết về rất nhiều ngành nghề từ ngân hàng, bảo hiểm, sản xuất, tài chính, công nghiệp, bán lẻ, dược phẩm, khai khoáng,.... của Warren Buffett và Charlie Munger   

"  Warren là một trong những cỗ máy học hỏi mạnh mẽ nhất trên quả địa cầu này. Những con rùa chạy nhanh hơn thỏ là những cỗ máy học hỏi. NẾU BẠN NGƯNG HỌC HỎI, THẾ GIỚI SẼ NGHIỀN NÁT BẠN  -  Warren is one of the best learning machines in this earth.  The turtles who out run the hares are learning machines. If you stop learning in this world, the world rushes right by you. (Charlie Munger, USC Law School 2007) "

" Tôi liên tục nhìn thấy những người vươn lên tiến xa trong cuộc sống, những người đó không phải là người thông minh nhất, thậm chí cũng không phải là người siêng năng nhất, nhưng họ là những cỗ máy học hỏi. Họ cố gắng đi ngủ mỗi đêm với một ít thông thái hơn so với lúc họ thức dậy vào buổi sáng hôm đó, và những người thực hiện thói quen này sẽ rất hữu ích cho họ, đặc biệt nếu bạn còn một quãng đường dài phía trước...Và nếu như nền văn minh có thể tiến bộ chỉ với một phát minh tiên tiến duy nhất, bạn cũng có thể tiến bộ chỉ với một phương pháp duy nhất, đó là CÁCH TỰ HỌC MỌI THỨ -  I constantly see people rise in life who are not the smartest, sometimes not even the most diligent, but they are learning machines. They go to bed every night a little wiser than they were when they got up and boy does that help, particularly when you have a long run ahead of you.… so if civilization can progress only with an advanced method of invention, you can progress only when you learn the method of learning. " Charlie Munger 

“ Hãy phát triển thành NGƯỜI TỰ HỌC SUỐT ĐỜI thông qua việc đọc ngấu nghiến; nuôi dưỡng sự tò mò và phấn đấu để trở nên thông thái hơn một chút mỗi ngày - Develop into a lifelong self-learner through voracious reading; cultivate curiosity and strive to become a little wiser every day.” Charlie Munger 

" Đầu tư là trò chơi phải học hỏi liên tục - The game of investment is really continuous learning." Li Lu

“Lãi kép của tri thức giống như lãi kép của tiền bạc. Thực tế là, chỉ khi nào tri thức của bạn được nhồi với tốc độ nhanh hơn, thì tiền của bạn mới được an toàn - Knowledge compounds almost in the same way that your money compounds. In fact, only when your knowledge compounds at a faster pace, your money is safe " Li Lu

Chúng tôi cũng xin đóng lại phần này bằng cách chế lại câu nói trên Tổng thống Mỹ Harry Truman: " Không phải ai LEARNING cũng bằng cách READING. Nhưng đa số những người LEARNING MACHINE đều phải READING "   

 

( Link Youtube Charlie Munger nói về Buffett như là một "A Learning Machine" ): 

 

3. A get-rich-slow mindset - Tư duy giàu chậm, chống lại cám dỗ:

Trong một quy trình đầu tư Value Investing, khoảng 20% tổng thời gian là việc nghiên cứu định giá trị (Valuing/Valuation), 80% tổng thời gian còn lại của nhà đầu tư giá trị là NGỒI YÊN BẤT ĐỘNG ( Inactivity ) và KIÊN NHẪN CHỜ ĐỢI ( Waiting ) mức giá vừa (A Fair Price hay Biên An Toàn Margin of Safety) xuất hiện, nhà đầu tư giá trị chỉ xuống tiền mua vào khi và chỉ khi:

a) Đó là một doanh nghiệp tuyệt vời A Wonderful Company ( MEANING + MOAT + MANAGEMENT ) 

VÀ

b) Phải có Biên An Toàn ( MARGIN OF SAFETY ) khi mua vào

( Nói ẩn dụ cho dễ nhớ: " Nhà đầu tư giá trị chỉ lên giường khi và chỉ khi đó là một người phụ nữ tuyệt vời và nhất định phải có BCS - bao cao su ^^ " )

Buffett thường hay than thở trong rất nhiều bức thư gửi cổ đông là để tìm được 01 doanh nghiệp tuyệt vời A Wonderful Company là rất khó, phải lục lọi nghiên cứu hàng trăm hàng ngàn doanh nghiệp mà mỗi năm chỉ có 1-2 ý tưởng, cái khó này ( nghiên cứu tìm tòi ) thuộc về ĐAM MÊ nghiên cứu của từng người. Còn việc kiên nhẫn chờ đợi 5-10-20 năm để một doanh nghiệp tuyệt vời A Wonderful Company có giá thị trường Price dưới giá trị Value lại càng khó, cái khó này ( kiên nhẫn chờ đợi ) thuộc về bản chất TÍNH CÁCH của mỗi người

Buffett sinh năm 1930 và bắt đầu bán nắp chai Coca Cola từ năm 7-8 tuổi, mua cổ phiếu đầu tiên năm 11 tuổi, hàng ngày đều uống vài lon Coca hương dâu từ lúc trẻ, và dù biết Coca Cola là doanh nghiệp tuyệt vời, vậy mà mãi đến năm 1988 tức năm Buffett 58 tuổi, ông mới bắt đầu mua vào Coca Cola

Haizzz .... Mất 50 năm để va chạm tiếp xúc tìm hiểu nghiên cứu và bắt đầu mua vào một doanh nghiệp ???

 

Trớ trêu thay, con người chúng ta luôn được dạy là phải nhanh nhẹn năng động MORE ACTIVITY thì mới kiếm ra tiền, nào có ai nghe đến bất động INACTIVITY còn kiếm nhiều tiền hơn ? Kêu ngồi yên bất động INACTIVITY chờ đợi năm này qua năm khác để thỏa (a) A Wonderful Company và (b) Margin of Safety là một việc khó khăn. 

Hoàn cảnh còn đặc biệt khó khăn hơn nếu nhà đầu tư bỏ tiền vào doanh nghiệp tuyệt vời X, nhưng năm này qua năm khác giá cổ phiếu Price lại không hề tăng ( dù doanh nghiệp vẫn làm ra lợi nhuận dòng tiền tăng trưởng, Value giá trị nội tại vẫn tăng ), trong khi giá cổ phiếu doanh nghiệp không tuyệt vời Y Z của thằng bạn hàng xóm thì cứ tăng vùn vụt theo ngày.

Lúc đó, chúng tôi nghĩ không ai đủ tỉnh táo lý trí để suy nghĩ xem triết lý Value Investing có logic hay không ? Tất cả các tín đồ Value Investing sẽ lần lượt vứt bỏ triết lý của mình, mở laptop lên, chạy theo cám dỗ và bắt đầu nhấp chuột mua mua bán bán. Tương tự trên thị trường, có rất nhiều nhà đầu tư đang sẵn sàng xuống tiền đầu tư mà không hề thỏa (a) hoặc (b) ( chứ chưa nói đến (a) và (b) ), tức là họ sẵn sàng xuống tiền đầu tư mặc dù: 

a') Đó không phải là doanh nghiệp tuyệt vời NOT A Wonderful Company ( NO MEANING + NO MOAT + NO MANAGEMENT ) 

HOẶC

b') Đó là doanh nghiệp tuyệt vời A Wonderful Company nhưng không hề có Biên An Toàn ( NO MARGIN OF SAFETY ) khi mua vào

Hài hước là họ vẫn kiếm được khá nhiều tiền bằng cách đó khi may mắn gặp lúc thị trường nước lên uptrends, nên họ rất tin vào triết lý đó, nhưng nên nhớ sự khác nhau cơ bản giữa PLAN và LUCKY: PLAN là có chủ đích biết chắc mình đang làm gì, biết chắc đâu là đích đến, biết rõ cần bao nhiêu thời gian để về đến đích; còn LUCKY là đánh cược hên xui, không biết mình đang làm gì và mong cầu sự may mắn xuất hiện sẽ đẩy mình đến đích. Không phải lúc nào may mắn cũng mỉm cười với triết lý đầu tư dạng này, khi nào thì uptrend sẽ đảo chiều thành downtrends, dân gian có câu " Đi đêm có ngày gặp ma ", nếu chẳng may vận may không mỉm cười mà vận rủi lại mỉm cười thì có ngày đồng vốn sẽ bị sứt mẻ do mua vào khi không có Biên An Toàn, lúc đó phép màu của lãi kép không còn nữa, sự thịnh vượng cũng sẽ tan biến. 

Chúng tôi nghĩ rằng việc lên giường với một người phụ nữ tuyệt vời nhưng không có BCS là một việc tệ hại, nhưng càng tệ hại hơn nếu phải lên giường với một người phụ nữ vừa không tuyệt vời vừa chẳng hề có BCS. Nhưng bạn sẽ làm gì khi mà ham muốn giao dịch và cám dỗ của việc kiếm tiền nhanh đã dâng lên tới não ?   

  

Vào cuối những năm 1960, khi không thể tìm được doanh nghiệp tuyệt vời nào có giá giao dịch Price dưới giá trị Value để mua, Buffett đã đóng cửa quỹ đầu tư của mình và ngồi yên bất động suốt 5 năm, Charlie Munger đã từng nói " Với một người bình thường, bạn thử tưởng tượng xem họ có thể ngồi yên bất động trên núi tiền mặt mà không làm gì trong suốt 5 năm hay không ? Bạn sẽ cảm thấy trì trệ và vô dụng, tiếp sau đó chắc chắn bạn sẽ làm điều gì đó ngu ngốc "  

Đúng vậy, làm sao có thể ôm đống tiền mặt NGỒI-YÊN-BẤT-ĐỘNG năm này qua năm khác và nhìn người khác làm giàu vùn vụt được ? NGỒI-YÊN-BẤT-ĐỘNG là 4 từ êm dịu dễ nghe nếu bạn chỉ ngồi một mình, và chỉ có một mình bạn đầu tư chứng khoán trên thế giới này ? Nhưng NGỒI-YÊN-BẤT-ĐỘNG sẽ là 4 từ tào lao khó nghe nhất nếu tài khoản đầu tư của thằng bạn hàng xóm bên cạnh cứ tăng lên vùn vụt từng ngày trong lúc đó bạn lại ôm đống tiền mặt không-làm-gì-cả ? Vào mỗi buổi chiều 3h khi thị trường đóng cửa, vợ thằng bạn hàng xóm sẽ kể cho vợ bạn nghe về việc tài khoản của họ đang tăng lên từng ngày như thế nào, vợ bạn sẽ về nhà và hỏi bạn " Tại sao anh lại bất tài ngồi im trong lúc người ta đang giàu lên từng ngày vậy ? ". 

Gặp những hoàn cảnh như thế, bạn có sẵn sàng vứt bỏ hết triết lý nguyên tắc mà mình đã tin tưởng theo đuổi, nghe theo tiếng gọi quyến rũ đầy cám dỗ của đám đông, mơ ước hão huyền rằng lần này may mắn rồi cũng sẽ mỉm cười ... để xuống tiền dù biết đó không phải là A Wonderful Company, thậm chí xuống hết tiền dù biết không hề có Margin of Safety ???  Có phải bạn đang mơ ước rằng lần lên giường không BCS này sẽ khác, sẽ không dính thai đâu, thằng bạn hàng xóm cũng làm vậy đã không dính thai thì tại sao mình lại quá lo lắng nhỉ ? 

Charlie Munger hay nói về chủ đề này " Không phải lòng tham dẫn dắt thế giới này, mà chính là sự đố kỵ. It’s not greed that drives the world, but envy ", tức là chúng ta mong muốn xuống tiền đầu tư chấp nhận vứt bỏ hết các nguyên tắc triết lý, nhiều khi không phải do mong muốn tìm lợi nhuận cho đồng vốn hay lòng tham điều khiển, mà do nỗi sợ hãi rằng thằng bạn hàng xóm kế bên giàu lên từng ngày nhanh quá sẽ bỏ mình lại tít phía sau, chúng ta sợ thằng bạn hàng xóm sẽ giàu nhanh hơn mình hoặc sẽ bỏ xa mình, nỗi sợ đó thúc đẩy chúng ta xuống tiền nhanh bỏ qua hết lý trí nguyên tắc với mục tiêu là phải giàu nhanh để đuổi kịp theo thằng bạn hàng xóm. Kết quả như thế nào thì các bạn cũng biết rồi !   

Trong đại hội cổ đông năm 1998, khi được hỏi tại sao lại cứ chất tiền mặt như núi mà không chịu mua bán gì hết, Buffett trả lời " Chúng ta không kiếm được tiền nhờ năng động đâu, mà nhờ tư duy đúng và hành động đúng. Về việc chúng ta sẽ đợi bao lâu, xin nói rõ là chúng ta sẽ đợi vô thời hạn - We don't get paid for activity, just for being right. As to how long we will wait, we will wait indefinitely " ( BRK Annual Meeting 1998 )

Hay xin chuyển thể một cách thẳng thắn hơn câu nói trên của Buffett đó là: " Chúng ta chỉ mua vào khi và chỉ khi đó là một doanh nghiệp tuyệt vời A Wonderful Company và phải đảm bảo có Biên An Toàn khi mua. Nếu không, chúng ta có thể chờ đợi cả đời này mà không đầu tư con mịa gì cả. Đó là nguyên tắc cốt lõi của chúng ta. Chúng ta sẽ không bao giờ lên giường nếu thiếu BCS, cho dù cám dỗ trên giường đó đến từ em Thúy em Trinh hay bất kể em tuyệt vời nào khác, bố cũng sẽ ngồi yên nuốt nước dãi mà nhìn thôi, bố sẽ đếch làm gì cả "      

 

Cuối cùng, xin khép lại chủ đề này bằng câu chuyện về 2 nhà tỉ phú Top 10 thế giới hiện tại: Jeff Bezos của Amazon và Warren Buffett của Berkshire Hathaway    

Jeff Bezos từng chia sẻ rằng người ông ấy hâm mộ nhất trong giới kinh doanh là Warren Buffett " Tôi hâm mộ Buffett từ những năm tôi 20 tuổi, tôi đã đọc tất cả những gì Buffett viết ra "

Có lần, phóng viên hỏi Bezos lời khuyên tốt nhất ông học được từ Buffett là gì, Bezos từ tốn kể rằng ông từng hỏi Buffett:

" Warren à, triết lý đầu tư của ông khá đơn giản. Nhưng ông lại là người giàu thứ hai thế giới, vậy tại sao không ai copy được ông ? "

Câu trả lời của Buffett vô cùng ngắn gọn và súc tích :

" KHÔNG-AI-MUỐN-GIÀU-CHẬM-CẢ, Jeff à - Because nobody wants to get-rich-slow "

( Link Youtube Warren Buffett nói về Bí quyết của Value Investing không phải là VUNG KIẾM LIÊN TỤC mà là MÀI KIẾM LIÊN TỤC và CHỜ ĐỢI WAITING - Giống như Tư Mã Ý " Ta VUNG KIẾM chỉ một lần, nhưng đã MÀI KIẾM mười mấy năm ") 

Kết luận:

Để cả 03 đặc điểm trên hội tụ trong cùng một tính cách của một nhà đầu tư, chúng tôi nghĩ là rất hiếm có, xác suất hội tụ là rất rất thấp. Đó là lý do tại sao chúng ta thấy nhà đầu tư giá trị thành công chiếm tỉ lệ rất ít trên thị trường, nhưng khi đã thành công thì họ lại thành công rất lớn